2021-ci il iyunun 15-də imzalanmış Şuşa Bəyannaməsi yalnız siyasi və hərbi müstəvidə deyil, eyni zamanda iqtisadi sahədə də Azərbaycan ilə Türkiyə arasında əməkdaşlığın yeni mərhələsini başlatdı. Bu sənəd iki ölkənin iqtisadi qüdrətini daha da artırmaqla yanaşı, regionda yeni investisiya imkanlarının yaranmasına və əməkdaşlığın genişlənməsinə zəmin yaratdı.
Azərbaycan ilə Türkiyə uzun illərdir ki, iqtisadi-ticarət sahəsində sıx münasibətlərə malikdir. Şuşa Bəyannaməsi bu əlaqələrin hüquqi və strateji əsaslarını daha da möhkəmləndirərək, sərmayə qoyuluşu, birgə sənaye müəssisələrinin qurulması, kənd təsərrüfatı sahəsində təcrübə mübadiləsi, nəqliyyat-logistika sistemlərinin inkişafı və enerji layihələrinin daha sıx inteqrasiyası üçün geniş imkanlar açdı. Sənəddə vurğulanan əməkdaşlıq istiqamətləri regionun iqtisadi həyatında canlanma yaradaraq, yerli istehsalın stimullaşdırılmasına və yeni iş yerlərinin açılmasına xidmət edir.
Xüsusilə Qarabağın azad edilmiş əraziləri üçün bu sənəd yeni bir mərhələnin başlanğıcı oldu. Şuşa Bəyannaməsi, bu ərazilərdə aparılan böyükmiqyaslı bərpa və yenidənqurma işlərinə Türkiyə şirkətlərinin və sərmayəçilərinin daha fəal şəkildə cəlb olunması üçün güclü hüquqi-siyasi zəmin formalaşdırdı. Bu əməkdaşlıq, bir tərəfdən azad edilmiş torpaqların sürətli şəkildə bərpasını təmin edir, digər tərəfdən isə Türkiyə iqtisadiyyatının da bu prosesdə aktiv iştirakına şərait yaradır.
Şuşa şəhəri və ətraf ərazilər, təbii gözəllikləri, tarixi abidələri və mədəni irsi ilə ölkənin ən parlaq turizm məkanlarından birinə çevrilmək potensialına malikdir. Bəyannamənin turizm sahəsində əməkdaşlığı təşviq edən müddəaları bu potensialın reallaşdırılmasına xidmət edir. Artıq regionda yeni otellərin tikintisi, yolların və nəqliyyat infrastrukturunun yenilənməsi, turizm marşrutlarının hazırlanması istiqamətində real layihələr icra olunmaqdadır.
Bundan əlavə, Şuşa və ətraf rayonlar birgə turizm proqramlarının hazırlanması, ortaq festival və mədəni tədbirlərin təşkili baxımından da Türkiyə ilə əməkdaşlıq üçün əlverişli imkanlar yaradır. Bu, təkcə iqtisadi qazanc baxımından deyil, eyni zamanda xalqlar arasında mədəni bağların daha da güclənməsi baxımından da mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Şuşa Bəyannaməsi çərçivəsində nəzərdə tutulan iqtisadi əməkdaşlıq, həm də regionun strateji mövqeyindən səmərəli istifadəyə yol açır. Zəngəzur dəhlizinin yaradılması və beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin yenidən qurulması ilə Azərbaycan və Türkiyə arasında iqtisadi əlaqələr daha da genişlənəcək, bölgə isə Qafqazdan Orta Asiyaya, oradan Avropaya və əksinə gedən ticarət axınlarının mərkəzinə çevriləcəkdir.
Nəticə etibarilə, Şuşa Bəyannaməsi yalnız iki dövlətin münasibətlərində deyil, ümumilikdə regionun iqtisadi-siyasi mənzərəsində dönüş nöqtəsi oldu. Bu sənəd, dövlətlərimizin iqtisadi gücünü artırmaq, sərmayə üçün sabit və güvənli mühit yaratmaq və azad olunmuş torpaqlarda həyatın yenidən bərqərar olunmasını təmin etmək istiqamətində mühüm vasitəyə çevrildi.
Azərbaycan və Türkiyə bu bəyannamə ilə bir daha sübut etdilər ki, qardaşlıq yalnız mənəvi bağlarla deyil, eyni zamanda ortaq iqtisadi maraqlarla da möhkəmləndirilə bilər. Qarabağın dirçəlişi, Şuşanın inkişafı və bütövlükdə regionun rifahı bu strateji əməkdaşlığın ən parlaq bəhrəsi olacaqdır.
Rauf Salmanov
Saatlı rayon Heydər Əliyev Mərkəzinin əməkdaşı
